Çiftçi Sayfası

​İlkbaharın gelmesiyle birlikte, bitkilerde uyanma başlamadan hastalıklara karşı ağaçların bakım süreci başlar.

Meyvecilikte, ilkbahar ve sonbaharda Bordo Bulamacı kullanılmadan, birçok fungal ve bakteriyel hastalıklar ile mücadele tam başarıya ulaşamayacaktır. Bordo Bulamacı, diğer ilaçlamalara oranla daha ekonomiktir.

Bordo bulamacı, meyve ağaçları ve bağda görülen birçok hastalığa karşı sigorta ilaçlaması olarak yapılır.

Bordo Bulamacı, Yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında Karaleke, Ateş yanıklığı, Memeli Pas Hastalığına; Sert çekirdekli meyve ağaçlarında Bakteriyel Kanser ve Zamklanma ve Yaprak Delen; Eriklerde Cep Hastalığı, Şeftali Yaprak Kıvırcıklığı; Bağda Mildiyö, Ölü Kol ve Bağ Kanserine, Cevizde Antraknoz ve Bakteriyel Yanıklığa karşı kullanılan önemli bir ilaçtır. Bu ilacın zamanında atılmaması durumunda  ilerleyen aşamada meyveye sirayet ediyor. Bu durumda da meyvede dökülmeye, esmerleşmeye, siyahlaşmaya, küçük kalmaya ve büzüşmeye neden oluyor.

Bordo Bulamacının Bakır sülfat %25 (Göztaşı) ve belirli oranlarda Kireç karışımı ile hazırlanarak kullanılması gerekmektedir. Ayrıca, Bakır Sülfat karışımını hazırlayamayanlar için, ilaç bayilerinde kullanıma hazır halde bakırlı ilaçlar bulunmaktadır.

İlaçlamada kullanılacak bordo bulamacı oranları; bitki fenolojisi ve meyve ağacı hastalık çeşidine göre %0,5 - %3 oranlarında uygulanabilir.

Bitki hastalık ve Zararlı Etmenleri ile ilgili karşılaşılan sorunlar ve daha detaylı bilgi almak için İl ve İlçe Müdürlüklerimize başvurulması gerekmektedir.

​İyi Tarım Uygulamaları; insan sağlığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik, fiziksel kalıntılar içermeyen, doğal çevreyle uyumlu, sürdürülebilir üretimi ön gören, insan ve hayvan sağlığını koruyan, ekonomik açıdan karlı ve verimli, üretimin her aşamasının kayıt altına alındığı, gerekli kontrollerin yapılarak sertifikalandırıldığı bir üretim sistemidir.

Bu sistemde; gıda güvenliğine, çevreyi ve toprağı korumaya, üreticilerin ve tarım işçilerinin sağlık, güvenlik ve refahına yönelik tedbirler ile tarımsal uygulamalar yapılır.

İyi tarım uygulamaları sisteminin izlenebilirliği,  kayıt altına alınması ve ürünleri denetlenmesi Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yetkilendirilen Kontrol ve Sertifikasyon Kuruluşları tarafından yapılmaktadır.

Ülkemizde 2004 yılından beri İyi Tarım Uygulamaları ile üretim yapılmaktadır. 

İyi Tarım Uygulamaları, devletin desteklediği bir tarım sistemidir. 2021 yılında üretim yapan iyi tarım üreticilerine dönüm başına gübre, mazot desteğine ilaveten 40₺ destek verilmiştir.

Ayrıca Ticaret Bakanlığı'nın Sebze ve Meyve Ticareti İle Hal Kayıt Sistemi Hakkında Tebliği'nin 8.Maddesi 2-ç bendine göre İyi Tarım Uygulamaları kapsamında sertifikalandırılan ürünlerden %2'lik hal rüsum bedeli alınmamaktadır.

Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri de İyi Tarım Uygulamaları ile üretim yapan üreticilere %10 kredi indirimi uygulamaktadır.

İyi tarım Uygulamaları ile ürün elde etmenin en kazançlı taraflarından biri de bu ürünlerin satılırken İyi Tarım Logosu ile satılması sonucu fiyatlarının diğer ürünlere göre daha yüksek seviyede olmasıdır.

İyi Tarım Uygulamaları Sistemine Nasıl Katılırım?

İyi Tarım Uygulamaları ile üretim yapmak isteyen üretici, üretici örgütü, müteşebbis, İTU konusunda yetkilen­dirilmiş kuruluşlara başvurarak üretim sürecinin kayıt altına alınmasını sağla­r. Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar, üretimin ilk aşamasından başlayarak hasat ve pazara arz edilmesine kadar olan süreçte uygulanan işlemlerin İTU kriterlerine uygun olarak yapılıp yapılmadığını kontrol ederek sertifikalandırır.

Kayıt altına alınan üretim sürecinin İTU kriterlerine uygunluğunu belirlemek, kayıtları tutmak, sonuçları rapor etmek üzere kontrolör tarafından ilk kontrol gerçekleştirilir.

Kontroller, İTU Kontrol Noktaları ve Uygunluk Kriterlerine uygun olarak tüm kontrol noktalarının kontrol edilerek üreticinin uygunluk düzeyinin belirlenmesi ile gerçekleştirilir. Yeterli uygunluk düzeyine ulaşmış üretici, analiz sonuçlarında yürürlükte olan maksimum bitki koruma ürünü kalıntı sınırlarını aşan miktarda kalıntı tespit edilmediği durumda İTU Sertifikası almaya hak kazanır.

Yeterli uygunluk düzeyinde olmayan üreticilere, tespit edilen uygunsuzlukları gidermeleri için 28 günlük bir süre tanınır. Üreticinin bu süre sonuna kadar uygunsuzluklarını kanıtları ile gidermesi sonucunda İTU Sertifikası almaya hak kazanır.

Kontrol sonuçlarının değerlendirmesi sonucunda sertifika verilmesine herhangi bir engel görülmemesi durumunda, sertifika yayın  tarihinden itibaren 12 ay  geçerli olmak üzere ilgili ürünler için İTU Sertifikası düzenlenir.

​Tanımı ve Yaşayışı

Tarla Faresi genellikle tıknaz vücutlu, başı büyükçe, burnu basık ve kulakları kısadır. Kuyruk vücuda oranla kısa olup vücut uzunluğunun beşte biri kadardır ve başlangıç noktasından ucuna kadar kısa, seyrek ve açık renk kıllarla kaplıdır. Sırt tüyleri dip tarafta esmer gri, üste kahverengi kızıldır. Karın beyaz veya kirli beyazdır.

Tarla fareleri, 4-12 giriş deliği bulunan 10-70 cm derinlikteki toprak altı galerilerinde yaşarlar. Gece ve gündüz aktif olmakla birlikte özellikle geceleri aktiftirler. Dişileri her ay doğurabilirler. Ancak, yılda ortalama 4-6 doğum yaparlar ve her doğumda en çok 9, ortalama 5-6 yavru verirler.

Gebelik süreleri 3 haftadır. Doğan yavrulardan ortalama %40 kadarı çeşitli nedenlerle ölürler. Doğumdan 15-20 gün sonra sütten kesilen yavrular kendileri beslenmeye başlarlar ve bu andan itibaren zararlı olurlar. 2-3 ay içinde ergin olurlar. Ortalama 3-4 yıl yaşamaktadırlar

Zararlı Olduğu Bitkiler

Tüm tarla, bahçe ve çayır-mera bitkileri, özellikle buğday, arpa, yulaf, mısır, yonca ile sebze ve meyvelerde zarar yapmaktadırlar.

Ayrıca özellikle genç orman ağaçları başlıca konukçularıdır.

Zarar Şekli

Kültür bitkileri ile çayır-mera bitkilerinin yeşil aksam, tohum ve meyvelerini, ayrıca yiyecek bulamadığı durumlarda, meyvelik ve ormanlarda fidanların gövdelerini (özellikle kök boğazı) yemek, kemirmek, kesmek ve kirletmek suretiyle zarar yaparlar.

Beslendikleri alandaki besin tükendiğinde başka alanlara da geçerek zararlarına devam ederler. Sıcak aylarda yeşil, serin aylarda kuru yemi fazla yerler.

Ergin bir tarla faresi günde ortalama 15-17 gr yeşil, 10-13 gr kuru yem yer.

Kayıp, zarar yoğunluğuna bağlı olarak %100'e kadar ulaşabilir.

MÜCADELESİ

Doğal Düşmanları

Tarla farelerinin başlıca doğal düşmanları kedi, köpek, tilki, gelincik, sansar, baykuş, leylek, kerkenez, atmaca, doğan, şahin, kartal ve yılanlardır.

Doğal dengenin bozulmadığı ortamlarda, bu doğal düşmanlar tarla farelerini büyük ölçüde baskı altında tutmaktadırlar.

Bu canlıların korunmaları için avlanmamaları ve tarlalarda hastalık ve zararlılara karşı gereksiz olarak tarım ilacı kullanılmaması gerekmektedir.

Kültürel Önlemler

Derin toprak işlemesi, münavebe (ekim nöbeti), tarla temizliği gibi önlemlerle zarar bir dereceye kadar azaltılabilmektedir.

Mekanik Mücadele

Kapan kullanmak ve işlek delikleri su ile soldurmak suretiyle de mücadele yapılabilmektedir.

Kimyasal Mücadele

Kimyasal mücadele, iklim uygun olduğu sürece her zaman yapılabilir. Ancak en uygunu ve etkili olanı, kıştan çıktıkları ve en zayıf oldukları erken ilkbahar ile kışa girişte sonbahardır. Tarla fareleriyle bulaşık alanlarda 25 metrekarede 5 işlek delik sayıldığında mücadeleye başlamak gerekirse de bitki çeşidine ve uğranılan ürün kaybının fazla oluşuna göre daha az delik olması durumunda da mücadeleye başlanabilir.

Bakanlığımız İl/İlçe Müdürlüklerinden alabileceğiniz çinko fosfürlü zehirli yemler tahta kaşık veya flinta denen ayarlı kamışlarla deliklere bırakılır.

Zehirli yem uygulamasında, zehirli yemin her beslenme deliğinin içerisine 5 adet olacak şekilde, el değmeden delik içine bırakılmasına özen            gösterilmelidir.

​Üretici Kayıt Defterinin kullanım yerleri; Bitki koruma ürünü reçetesi yazdırmak, ilaç bayisinden ilaç almak, alınan bitki koruma ürününün uygulama bilgilerini ve hasat zamanı ile tahmini ürün miktarının kaydetmede kullanılacaktır

Reçete zorunluluğu olan bitki koruma ürünleri ile bitki ve bitkisel ürünler için üreticiler tarafından üretici kayıt defteri tutulur.

Üretici kayıt defterinin şekli; 14 cm x 21 cm boy ve en ebatlarında olacak şekilde birinci sayfası beyaz, ikinci sayfası pembe, üçüncü sayfası sarı, dördüncü sayfası mavi renkli olmak üzere dört nüshadan oluşur.

Üretici kayıt defterini 5 (Beş) yıl saklamak zorundadır.

Ticari amaçla bitkisel üretim yapan üretici kayıt defterini doldurulmazsa 5996 sayılı kanunun ilgili hükümleri gereğince 5.000 TL idari para cezası uygulanmaktadır.

Bitki koruma ürünü reçetesini yazdırmak için ; Bitki koruma ürünü ihtiyacı olan üretici, üretici kayıt defteri ile İl/İlçe Müdürlüklerimize veya bitki koruma ürünü reçete yazma yetki belgesi olan serbest çalışan kişilere müracaat ederek reçete yazdırabilir.

Müstakil yetiştirilen her ürün ve parsel için ayrı üretici kayıt defteri tutulur.

Üretici Kayıt Defteri Tutma Zorunluluğu Olan Bitki ve Bitkisel Ürünler
1Armut12Hıyar23Muz
2Ayva13Ispanak24Nar
3Bezelye14İncir25Nektarin
4Biber15Kabak26Patates
5Çilek16Kayısı27Patlıcan
6Domates17Kiraz28Portakal
7Elma18Kültür Mantarı29Şeftali
8Enginar19Limon30Taze Fasulye
9Erik20Mandalina31Taze Soğan
10Greyfurt21Marul32Üzüm
11Havuç22Maydanoz33Vişne
Toplam: 33 Ürün Grubu


​Güvenilir  Gıda  Nedir ?

Her türlü bozulma ve bulaşmaya yol açan etkenlerden arındırılarak tüketime uygun hale getirilmiş, sağlık açısından bir sakınca oluşturmayan ve besin değerini kaybetmemiş gıdadır.

Tüketicilerin Güvenilir Gıda Konusunda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar

 Gıda maddesi satın alırken önceliğiniz etiket kontrolü olmalıdır!!!!!!!!!!!!!!!

  • Gıda ambalajı üzerinde son tüketim tarihi mi (STT) tavsiye edilen tüketim tarihi mi (TETT) yazıyor buna dikkat etmek gerekmektedir. Son Tüketim Tarihi mutlaka kontrol edilmelidir. Son tüketim tarihi geçmiş gıda maddeleri satın alınmamalıdır ve tüketilmemelidir. Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi ise ambalaj üzerinde yazan muhafaza koşullarına dikkat edildiği takdirde gıdaların koku, tat ve diğer özelliklerini en iyi durumda koruyabileceği  süreyi göstermektedir. Eğer muhafaza şartlarına dikkat edilirse yiyecek maddelerinin çoğu ''Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi''nden sonra bile tüketilebilir.
  • 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem kanunu kapsamında İl Tarım ve Orman Müdürlükleri tarafından verilen ve üretime başlamadan önce her işletmecinin almak zorunda olduğu İşletme Kayıt Numarası veya İşletme Onay Numarası mutlaka kontrol edilmelidir.
  • Gıda maddesinin etiketinde Alerjen uyarısı var mı diye kontrol edilmelidir. Herhangi bir gıdaya karşı (örn: süt, yumurta, fıstık, gluten, susam v.s.) alerjiniz varsa bileşen listesinin (içindekiler) kontrolü önemlidir.
  • Muhafaza şartları kontrol edilmelidir. Özellikle çabuk bozulabilen hayvansal gıdalar (et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri) soğuk zincire (0-40C) dikkat edilerek satılmalıdır. Soğuk zincire riayet edilmeden satılan bu tür gıda maddeleri satın alınmamalıdır.

Açıkta satılan, ambalaj yapısı bozulmuş, yırtılmış, bombaj yapmış gıda maddeleri satın alınmamalıdır.

Mutfakta Nelere Dikkat Etmeliyiz!!!!!!!!!!

• Et ve et ürünleri ile süt ve süt ürünleri gibi kolay bozulabilen hayvansal gıdalar buzdolabı koşullarında (0-40C'de) muhafaza edilmelidir. Dondurulmuş ürünler ise marketten eve getirildiği anda dondurucuya yerleştirilmeli ve kullanılacağı  zaman buzdolabında 4- 8 0C'de çözündürülmelidir. Ayrıca çözündürülen gıda maddeleri bir daha dondurulmamalıdır.

• Küflenmiş, çürümüş, bozulmuş gıdalar tüketilmemelidir. Özellikle küflenmiş gıda maddelerinin küflenmiş kısmını atıp geri kalan kısmının tüketetilmesini sağlık açısından risk oluşturacağı unutulmamalıdır.

• Yumurtalar buzdolabında ve diğer gıda maddeleri ile temas etmeyecek şekilde muhafaza edilmelidir. Ayrıca yıkanmadan muhafaza edilmelidir. Çünkü yıkama ile birlikte yumurta kabuğundaki gözenekler açılacak ve bu gözeneklerden bakteri girişi olacağı için gıda zehirlenmelerine zemin hazırlayacaktır.

• Çapraz bulaşmayı önlemek için çiğ gıdalar ile pişmiş gıdalar birbirini temas etmeyecek şekilde muhafaza edilmelidir. Ayrıca çiğ et, tavuk ve balık gibi riskli ürünlerin doğrandığı doğrama tahtalarında salata doğranmamalıdır. Ya farklı doğrama tahtaları kullanılmalı yada çiğ et doğrandıktan sonra iyice dezenfekte edildikten sonra sebze doğranmalıdır.

Özetle, güvenilir gıda tüketmek için bilinçli tüketici olarak gıda maddesi satın alırken ambalajlı etiketli ve Tarım ve Orman Bakanlığından izin alan işletmeler tarafından üretilen ürünler tercih edilmeli ve mutfak hijyenine dikkat edilmelidir.

​Kooperatiflerin Esas Amacı;

Yeterli derecede iktisadi güce sahip olmayan gerçek kişilerin meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçlarını karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle rasyonel bir şekilde ve ekonomik olarak karşılamak ve temin etmekten ibarettir.

Kooperatifler  Nasıl Kurulur ?

*Bir kooperatif, en az 7 ortak ile kurulabilir.

*Ana sözleşme ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş olan personelin olduğu yerde imzalanır.

*Ana sözleşme, ortaklar tarafından imzalandıktan sonra da noter huzurunda onaylanır.

*Ana sözleşme noterde onaylandıktan hemen sonra onaylı ana sözleşme ile ilgili Ticaret İl Müdürlüklerine ya da Bakanlığa kuruluş izni için başvurulur.

*Bakanlık kuruluş için izin verdiğinde, kooperatifin bulunduğu yerde bulunan ticaret sicilince tescil ve ilan edilir. Ticaret siciline tescil ve ilan edilmek sureti ile kooperatif kurulur ve bunun sonucunda da tüzel kişilik kazanır.

Nasıl Kooperatif Üyesi Olunur?

Kooperatife ortak olmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler kooperatif ana sözleşmesinde yer alan bütün hükümleri hak ve ödevleriyle birlikte kabul ettiklerini belirten bir dilekçe ile kooperatif Yönetim Kurulu'na başvururlar. Sözlü müracaatla ortak olunamaz.

Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinin Üyelerine Sağladığı Faydalardan Bazıları;

*Ortaklarının üretimle ilgili araç, gereç ve diğer tarımsal girdi ihtiyaçlarını temin etmek, ayrıca, ortakların tarımsal makine, alet ve ekipman ihtiyaçlarına yönelik makine parkını satın alma veya kiralama suretiyle oluşturmak. Kooperatif mülkiyetinde veya ortakların makinelerini ortaklara veya üçüncü kişilere kullandırmak,

*Her çeşit orman ürününün istihsal, imal, nakil, depolama ve istif işlerinin yapılmasında ortaklarına yardımcı olmak veya bu işleri yapmak, orman idaresince verilecek aslî ve talî orman ürünleri ve orman artıklarını değerlendirmek, Orman Kanunu ve ilgili mevzuata göre ortaklarına ormanda iş sağlamak, kredi vermek, özel ağaçlandırma yapmak, yaptırmak,

* Bitki, hayvan, orman, su, arıcılık, meyvecilik, bağcılık, sebzecilik, çiçekçilik ve diğer ürünlerin rantabl bir şekilde yetiştirilmesi ile ilgili her türlü teknik faaliyetlerde bulunmak.

*Ortaklarının her türlü ürün ve mamullerinin kalitesini yükseltecek tedbirleri almak,

Sulama kooperatifleri Üyelerine Sağladığı Faydalardan Bazıları;

*Ortaklarına mevzuat ve protokol hükümlerine göre tesis ve işletme kredisi sağlamak,

*Sulama hizmetlerinin gerektirdiği elektrik enerjisini temin etmek ve bununla ilgili tesisleri kurmak ve işletmek,

* Kooperatif hizmetleri ile ilgili her çeşit alet ve ekipmanları temin etmek,

* Arazi ıslahını yapmak veya yaptırmak,

* Ortakların temini, tedarik ve pazarlama faaliyetlerine yardımcı olmak vb.

Su Ürünleri Kooperatifleri Üyelerine Sağladığı Faydalardan Bazıları;

*Ortakların balık ve diğer su ürünlerini üretme, yetiştirme, avlanma faaliyetlerini düzenlemek ve yönetmek.

*Ortakların her türlü ihtiyaçlarının temini ve elde edilen su ürünlerinin değerlendirilmesi ve pazarlanması ile ilgili ihracat ve ithalat işlemlerini yapmak ve yaptırmak,

* Piyasaya sevk işlerinde su ürünlerinin istenen ve ihtiyaca uygun şekilde hazırlanmasını, muhafaza edilmesini ve naklini sağlamak vb.

​

​

​Slayt1.JPG

​20 başlıkta sahipli hayvanların   dijital kimliklendirilmesi    hakkında kamuoyu bilgilendirmesi:

SORU: Sahipli ev hayvanlarının kimliklendirme ve kayıt işlemleri için yasal süre ne zaman sona erecek?

CEVAP: 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ve "Kedi, Köpek ve Gelinciklerin

Kimliklendirilmesi ve Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelik" gereği, ev hayvanı sahiplerinin, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2022 tarihine kadar kimliklendirerek Ev Hayvanı Kayıt Sistemi'nde (PETVET) kayıt altına aldırmaları gerekmektedir. 6 aylık yaşa kadar sahipli ev hayvanları takip eden süreçte de kimliklendirilerek kayıt altına alınabilecektir.

SORU: 6 aylıktan büyük ev hayvanları yılbaşına kadar kimliklendirilmezse ne olacak?

CEVAP: Yıl sonuna kadar kayıt işlemlerini yaptırmayanlara 3 bin 642 lira idari para cezası verilecek. Cezalar, il/ilçe tarım ve orman müdürlükleri ile doğa koruma ve milli parklar şube müdürlükleri tarafından uygulanacak. 6 aylıktan büyük kedi, köpek ve gelincikler il/ilçe tarım ve orman müdürlükleri tarafından idari para cezası uygulandıktan sonra mikroçip uygulanarak kayıt altına alınacak.  

SORU: Mikroçip tedariki ya da sistemsel sorun nedeniyle ev hayvanını kayıt altına aldıramayanlara ceza uygulanır mı?  

CEVAP: Ev hayvanı sahiplerinin 31.12.2022 tarihine kadar İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine "Beyanname" ile müracaat etmeleri halinde, mikroçip uygulaması ve kayıt işlemi takip eden süreçte herhangi bir cezai işlem uygulanmadan tamamlanabilecektir. Hayvan sahipleri tarafından İl/İlçe Müdürlüklerimizin yanı sıra Serbest Veteriner Hekimlere de beyanname verilebilecektir.

SORU: Mikroçip nasıl uygulanıyor?

CEVAP: Kedi, köpek ve gelinciklere içinde 15 karakterli kod numarası bulunan mikroçip, hayvanın iki kürek kemiği arasına veya sol tarafta boynun kulağa yakın kısmına deri altına enjektör vasıtasıyla uygulanmaktadır. 

SORU: Mikroçip ne işe yarayacak?

CEVAP: Sokağa terkedilmiş kedi ve köpeğin kime ait olduğu el terminaliyle okunarak sahibi tespit edilebilecek. Kuduz aşısı başta olmak üzere hayvanın geçmişine ait tüm aşıları kayıt altına alınacak.

SORU: Bugüne kadar kayıt altına alınan ev hayvanı sayısı nedir?

CEVAP:  Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü verilerine göre 1 Ocak 2021'den bugüne kadar ülke genelinde 647 bin 397 kedi, 457 bin 142 köpek ve 18 gelincik olmak üzere 1 milyon 101 bin 557 adet ev hayvanı kimliklendirilerek kayıt altına alındı.

SORU: Mikroçip uygulamasıyla hangi bilgiler kayıt altına alınıyor?

CEVAP: Ev Hayvanı Kayıt Sistemi'ne (PETVET) hayvanın adı, pasaport numarası, türü, ırkı, cinsiyeti, rengi, doğum tarihi, sahibinin adı, bulunduğu il, ilçe, köy/mahalle bilgileri ile acil durumda ulaşılabilecek kişi bilgileri kaydedilmektedir. Ayrıca aşı, sahip değişikliği, kayıp ve hayvana yapılan operasyon bilgileri de kaydedilebilmektedir.

SORU: Hayvanın pasaportu kaybolur ya da çalınırsa ne yapılacak?

CEVAP: Pasaportların kaybolması, çalınması veya imhası halinde en geç 60 gün içinde İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne bildirilmesi gerekmektedir. Bu durumda yeniden pasaport düzenlenebilmektedir.

SORU: 18 yaşından küçükler hayvan sahiplenebiliyor mu?

CEVAP:  Ev hayvanı sahibi 16 yaşından gün almış, 18 yaşını doldurmamış ise veli/vasisi sorumlu olacak. Ev hayvanı sahipleri, hayvanlarının her türlü bakım ve beslenmesinden sorumlu olacak ve onları terk edemeyecekler.

SORU: Sahipsiz ya da güçten düşmüş hayvanlar için süreç nasıl işleyecek?

CEVAP: 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu gereği, sahipsiz hayvanların yerel yönetimler tarafından kimliklendirilmesi gerekmektedir. Sokaktan sahiplenilmek istenen hayvanlar herhangi bir cezai müeyyide uygulanmadan kayıt altına alınabilecektir. Sokaktan sahiplenilmek istenen hayvanların kimliklendirme işlemi yapılmamışsa, hayvan barınaklarına başvuru yapılarak "Sahiplendirme Belgesi" ile kimliklendirilmesi sağlanacak, herhangi bir ceza uygulanmadan İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri tarafından PETVET'e (Ev Hayvanı Kayıt Sistemi) kaydedilebilecektir.

SORU: Sahipsiz hayvanlar veteriner hekimler tarafından tedavi edilebilecek mi?

CEVAP: Sahipsiz hayvanların veteriner hekimler tarafından yapılacak tedavilerinde herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır.

SORU: Kimliklendirilmeyen ev hayvanı nasıl tespit edilecek?

CEVAP: Mikroçip takılmayan hayvanların tespiti, el terminalleri (mikroçip okuyucular) vasıtasıyla yapılacak. Mikroçip bulunmadığı tespit edilen ev hayvanları İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine bildirilecek, İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerince idari para cezası uygulandıktan sonra mikroçip uygulanarak kayıt altına alınacak.

SORU: Ev hayvanı kaybolanlar ne yapacak?

 CEVAP: Ev hayvanlarının kaybolması halinde 7 gün içerisinde İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine bildirilmelidir. PETVET'te hayvanlar kayıp olarak işaretlenerek sistemi kullanan bütün kullanıcılar tarafından görülecek ve bulunduğunda hayvan sahibine ulaşılabilecek.

SORU: Bulunan ev hayvanı, sahibine nasıl ulaştırılacak?

CEVAP: Terk edilmiş ya da kaybolmuş ev hayvanının daha önce sahipli olduğuna dair bilgi ve bulguya rastlanırsa sahibine durum bildirilecek ve hayvanını teslim alması için 72 saat süre tanınacak.

SORU: Sokakta ev hayvanı bulan kişi ne yapmalı? 

CEVAP: Sokakta ev hayvanı bulan kişi en yakın İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine başvurarak hayvanın kime ait olduğunun tespit edilmesi sağlanmalıdır.

SORU: Sokakta bulunan ev hayvanı sahiplenilmek istenmezse ne olacak?

CEVAP: Terk edilmiş ev hayvanı, bulan kişi tarafından sahiplenilmek istenmezse hayvan, bakımevi bulunan en yakın belediye tarafından havyan bakımevine götürülecek. Evcil hayvanlarını terk eden kişilere ise yeni yılla birlikte 6 bin 72 lira idari para cezası uygulanacak.

SORU: Ev hayvanı ölen kişi ne yapmalı?

CEVAP: Sahipli ev hayvanlarının ölümü halinde 30 gün içerisinde İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine bildirilmesi ve hayvanların pasaportları teslim edilerek sistemden düşülmesi gerekmektedir.

SORU: Sahip değişikliği nasıl yapılacak?

CEVAP: Ev hayvanlarının sahip değişikliği işlemi için "Ev Hayvanı Sahip Değişikliği Belgesi" ile 60 gün içerisinde hayvanın yeni sahibinin, İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine müracaat ederek veri tabanı ve pasaportuna sahip değişikliğinin işlenmesi gerekmektedir.

SORU: Ev hayvanı nakillerinde ve seyahatinde hangi belgeler istenecek?

CEVAP: Ev hayvanının yolcu beraberinde ya da ticari olarak yurt dışına çıkışında mikroçipinin uygulanmış, pasaportunun düzenlenmiş ve PETVET'e kaydedilmiş olması gerekmektedir.

Ev hayvanlarının yurt içi nakillerinde pasaportlarının bulundurulması zorunludur. Pasaportu bulunmayan ev hayvanı sahibine idari yaptırım uygulanacaktır.

SORU: Mikroçipin hayvanın sağlığı açısından bir zararı var mı?

CEVAP: Deri altı uygulanan mikroçip pasif radyo dalgaları ile çalışmakta olup sürekli aktif değildir. Herhangi bir mikroçip okuyucu ile radyo dalgası gönderildiğinde gönderilen radyo dalgasını yansıtarak çalışmakta olup,  hayvana herhangi bir zararı bulunmamaktadır. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de aynı yöntemle kedi, köpek ve gelincikler kimliklendirilmektedir. 

​

Hastalığın isminden de anlaşıldığı gibi en tipik belirtisi, enfekteli bitki aksamının ateşten yanmış bir görünüm almasıdır. Bu görünüm elma ve ayvada kızılımsı kahverengi, armutta ise siyaha yakın koyu kahverengidir. Nemli havalarda enfekteli kısımlarda krem rengi sütümsü bir akıntı oluşur ve bu akıntı kuruduğunda elmada amber rengi, armutta ise kahverengi bir renge dönüşür. Bu akıntı hastalık etmeninin en karakteristik işaretidir. 

İlk belirtiler genellikle tek bir çiçek veya tüm çiçek demetinde görülür. Başlangıçta enfekteli kısımlar suda haşlanmış gibi bir görünüm alır, solar, büzüşür ve kahverengileşir. Zamanla ateşte yanmış gibi siyahlaşır. Enfeksiyon çiçek tablasına doğru ilerler ve çiçek tablası koyu yeşil renkte suda haşlanmış gibi bir görünüm alır. Ilık ve nemli havalarda çiçek sapı üzerinde damla şeklinde bakteriyel akıntı oluşur. Çiçek enfeksiyonunu genç meyve enfeksiyonları takip eder. Genç meyveler kurur, buruşur ve genelde dökülmeden dalda asılı kalır. Hastalık ilerledikçe tüm sürgün, ana dallar ve gövdeye kadar yayılabilir. 

Dip sürgünleri de dahil olmak üzere genç sürgünler hastalığa duyarlıdır. Enfekteli sürgünler ve yapraklarda renk değişikliği görülür. Armutlarda enfekteli sürgünler koyu kahve-siyah renk alır, elma ve ayvalarda ise açıktan koyuya kadar değişen kahverengidir. Taze sürgünler enfekte olduğunda siyahlaşır ve uç kısımları geriye doğru 180 derece kıvrılır. Bu belirti "Çobandeğneği" olarak adlandırılır. Ilık ve nemli havalarda, çiçek sapında olduğu gibi, sürgün üzerinde de damla şeklinde bakteriyel akıntı oluşur. 

İlerleyen dönemde meyve enfeksiyonları, daha çok yazın dolu yağışından sonra meydana gelen yaralardan bakterinin giriş yapmasıyla oluşabilir. Armut meyvelerinde enfekteli kısım önce koyu yeşil veya su emmiş görünümü alır, daha sonra kahverengileşir veya siyahlaşır. Elma meyvelerinde ise enfekteli alanı çevreleyen sınır dokularında zamansız kızarma görülür. Meyve üzerinde damla şeklinde bakteriyel akıntı oluşabilir. Enfekteli meyveler renk değiştirir, buruşur ve mumyalaşarak dalda asılı kalır.

Dal ve gövdelerdeki enfekteli kısımlarda dokular içeriye doğru çöker ve başlangıçta kırmızımsı-kahverengi bir hal alır. Kabukta küçük yarıkların oluşması ve koşullar uygun olduğunda bu kısımlardan bakteriyel akıntıların çıkması enfeksiyonun ilk işaretidir. Hastalıklı kısımlarda kabuk bir bıçakla kaldırıldığında kabuk dokusunun kahverengileştiği ve bu kahverengileşmenin sağlam doku içine doğru ilerlediği görülür. Hastalığın bir diğer belirtisi kök boğazı ve kök yanıklığı şeklinde görülür. Kök boğazında enfekteli alan koyu, su emmiş görünümlü ve morumsu bir renk alır. Enfekteli alanın kenarları önceleri belirsiz veya kabarık olur, daha sonraları oluşan çatlak veya yarıklarla kenar kısımları belirginleşir. Kabuk kaldırıldığında enfekteli alandaki iç dokularda kızıl-kahverengi çizgiler görülebilir. Kök boğazı yanıklığı, hastalığın diğer belirtilerini taşımayan ağaçlarda da görülebilir ve bu nedenle diğer kök ve kök boğazı hastalıkları ile karışabilir.

Ateş yanıklığı hastalığı tüm dünyada karantinaya tabi olup, yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarının en tahripkâr hastalığıdır. Sadece o yılın ürününü etkilemekle kalmayıp, ağaçlarda sürgün, ana dal ve gövdeyi hastalandırarak gelecek yıllardaki ürüne de etki edip ağacı kurutabilir. Ülkemizde Orta Anadolu Bölgesi'nde 1985 yılında saptanmış olup, günümüzde ülkemizin hemen her bölgesine yayılmış durumdadır.

KONUKÇULARI

E. amylovora Rosaceae familyasından Malus ve Pyrus cinslerinin yanı sıra 37 cinsi ve 129 türü enfekte eder. Özellikle armut, elma ve ayvalarda çok zararlıdır. Ayrıca yenidünya ve muşmula ağaçlarında da ciddi enfeksiyonlar oluşturur. Ahlât da (Pyrus elaeagnifolia) konukçusudur. Yumuşak çekirdekli meyve ağaçları dışında dağ muşmulası (Cotoneaster spp.), ateş dikeni (Pyracantha spp.), Diaspyros spp., ak diken (Crataegus spp.), üvez (Sorbus spp.) ve Photinia davidiana gibi bazı süs ve orman florası konukçuları arasındadır. 

 MÜCADELESİ

Ateş yanıklığı hastalığına karşı etkin bir mücadele için başlıca üç önemli esas üzerinde durulmalıdır. Bu önlemlerin birlikte uygulanması gerekir.

a) Bahçede inokulumu en aza indirgemek.

b).Yetiştiricilik tekniklerinden yararlanarak konukçudaki duyarlılığı asgari seviyeye indirmek.

c) Doğru zamanda kimyasal uygulaması yaparak enfeksiyonun yayılmasını ve oluşmasını önlemek.

 Kültürel Önlemler

 - Sertifikalı fidan kullanılmalıdır.

 - Hastalıkla bulaşık alanlardaki konukçu bitkilerden çelik, aşı gözü, aşı kalemi, gibi üretim materyali alınmamalıdır.

- Yeni kurulacak fidanlıklar, hastalıkla bulaşık olduğu bilinen elma, armut ve ayva bahçelerinin yakınlarında tesis edilmemelidir.

 - Özellikle hastalıkla bulaşık illerde bulunan resmi ve özel fidanlık ve anaçlıklar sürekli denetlenerek hastalık saptandığı takdirde yakılarak imha edilmelidir.

 - Fidanlıklarda bulunan üretim materyallerinde yara açılmamasına özen gösterilmeli, fidanlar üzerinde bulunan çiçekler enfeksiyon riskini minimuma düşürebilmek için uzaklaştırılmalı ve hastalığın yayılmasında etkili olan vektör böcekler ile fidanlıklarda düzenli olarak mücadele edilmelidir.

 - Büyük dallar kesildiğinde budama yerlerine %10'luk Sodyum hipoklorit sürülmeli ve aşı macunu ile kapatılmalıdır. Budamada kullanılan bıçak, testere, makas vs. %3 lük lizol eriyiği veya %10'luk sodyum hipoklorit çözeltisine daldırılarak dezenfekte edilmelidir.

- Enfekteli bahçelerde hastalık temizliği amacıyla yapılan budamalar yaz aylarında kuru havalarda yapılmalı, büyük dalların budamasında hastalık etmeninin aktif olmadığı kış ayları tercih edilmeli, budama yerlerine %10'luk sodyum hipoklorit sürülmeli ve aşı macunu ile kapatılmalıdır.

- Vejetasyon döneminde ağaçlar devamlı kontrol altında tutulmalı, hastalıklı çiçek demeti, sürgün ve dallar enfeksiyon noktasının en az 30-40 cm altından kesilip çıkarılmalı ve hemen bahçeden uzaklaştırılarak yakılmalıdır. Bu işlemlerde kullanılan aletler, her seferinde daha önce belirtilen dezenfektanlardan birine batırılarak budama işlemleri sürdürülmelidir.

- Bahçede dengeli gübreleme yapılmalı, aşırı vejetatif gelişmeyi sağlayan gübrelemelerden kaçınılmalı, ayrıca bahçe toprağının pH'sı 5.5-6.5 seviyelerinde tutulmalıdır.

- Yağmurlama sulama uygulanmamalı, damla sulama tercih edilmelidir.

- Farklı dönemlerde çiçek açmaları nedeniyle hastalık için uygun olan koşullarla çiçek döneminde karşılaşma şansları yüksek olan ve hastalığın yayılmasında önemli olan ateş dikeni, dağ muşmulası, akdiken, üvez, süs bitkisi olarak yetiştirilen elma, armut ve ayva T A G E M Meyve Hastalıkları Zirai Mücadele Teknik Talimatları 29 Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı bitkileri ile yabani konukçusu olan ahlat bitkileri sürekli kontrol edilmeli, mümkünse bahçe kenarlarından veya içinden sökülerek uzaklaştırılmalıdır.

- Birçok böcek türü, etmenin vektörü olması nedeniyle, zararlılarla (özellikle Cacopsylla pyricola, C. pyri, Lygus lineolaris) mutlaka mücadele edilmelidir. Ayrıca hastalıkla bulaşık alanlarda hastalığın yayılmasında arılar rol oynadığı için, arı kovanları bahçede bulundurulmamalıdır.

- Hastalığa karşı dayanıklı çeşit ve anaçlar seçilmelidir. Ülkemizde genelde yaygın olan armut çeşitleri hastalığa karşı duyarlıdır. Elmalardan en çok duyarlı olanlar klon anaçları M9, M26, M27 ve Mark isimli anaçlardır. M7, Novole ve Robusta 5 isimli elma anaçları ise en dayanıklı elma anaçlarıdır.


​

​

​

​

İlaçlamadan Önce;

a)Hububat ekimi yapan üreticilerin ilaçlama yapmalarının zorunlu olduğu, ilaçlama ile ilgili teknik elemanlarımızdan gerekli bilgileri almaları,

b)Köyünüzde varsa sabit ve gezginci arıcılara ilaçlama ile ilgili gerekli uyarının yapılması, arıların ilaç uygulamasından önce ilaçlama yapılacak sahanın en az 5 km uzağa nakledilmesi ve 7/14 gün ilaçlama sahalarından uzak tutulması,

c)İlaçlanan sahada kullanılan ilacın etki süresi dikkate alınarak ilaçlı sahaya insan ve hayvan sokulmaması, ot toplanılmaması,

d)İlaçlama alanlarına yakın sebze ve meyvelere ilaç bulaşma ihtimali göz önüne alınarak kullanılan ilaç reçetesinde belirtilen ürüne göre ilaçlama ile hasat arasında geçmesi gereken süre dikkate alınarak sebze ve meyvelerin tüketilmeleri hususlarına riayet edilmesi.